FJALË

Fjalor Shqip

AS I m.

  1. Letër loje, e para në ngjyrën e vet, që ka vetëm një shenjë në mes, njëshi. Asi spathi (kupë). Hedh asin. Man me as.
  2. sh. edhe ~ë, ~ët fig. Njeri i shquar, me aftësi të veçanta në një fushë të caktuar. As i skuadrës së futbollit. As i kinematografisë. As i aviacionit.

* Më doli asi: fitova, më eci.

AS II m. hist.

  1. Monedhë e vogël romake prej bakri. Okë e as fare lirë.

***

AS I lidh.

  1. Përdoret në fjalitë mohuese, e përsëritur para gjymtyrëve homogjene ose para fjalive të bashkërenditura. As ujë, as bukë. As e njoh, as e di. As me hahet, as me pihet. As jap, as marr. As vrenjtet, as kthjellohet.
  2. Përdoret para gjymtyrës së fundit, homogjene me gjymtyrët e mëparshme të së njëjtës fjali mohuese. Nuk e takova të vëllanë, as të nipin.
  3. Përdoret e përsëritur para gjymtyrëve të një fjalie, në të cilën zakonisht folja me mohimin nënkuptohet. As po, as jo. As mirë, as keq. As sot, as mot. As unë, as ti. As andej, as këtej.
  4. Përdoret në një varg togjesh të qëndrueshme frazeologjike me vlerë mohuese. As të ngroh, as të ftoh. As mish, as peshk. As nam, as nishan. As në qiell, as në tokë. As turbullon, as kthjellon.

AS II pj.

  1. Përdoret zakonisht me folje për të grishur dikë që të fillojë të flasë a të veprojë, për të zbutur një urdhër a për ta paraqitur si lutje ose për të shprehur qëndrimin emocional të folësit. As ia merr një kënge. As na thua. As më flet një fjalë! As m`'i fal ti sytë e zez.
  2. Përdoret, e ndjekur shpesh nga edhe, për të përforcuar me shumë mendimin që shpreh fjalia, me kuptim të afërt me «qoftë (edhe)», «bile, madje». As unë nuk e di. As edhe një.
  3. Përdoret zakonisht në krye të një fjalie, e ndjekur nga që, për të përforcuar mohimin, në vend të pjesëzës nuk ose së bashku me të. As nuk e pa. As e kishte ndër mend. As që do t`ja dijë.
  4. Përdoret kur flitet për kohë, moshë, madhësi etj., që ende nuk është arritur, nuk është plotësuar. As dy ditë punë. As pesë minuta. As gjashtë muajsh. As dy hapa larg.

***

As fjalform.

  1. Pjesë e parë me kuptim mohues ose përforcues e disa përemrave të përngjitur dhe e disa ndajfoljeve të përngjitura; p.sh. askush, asgjë, asnjëherë, aspak, askund etj.