PËR I. parafj.
Përdoret me një emër në rasën kallëzore për të treguar së bashku me të:
- Qëllimin a synimin e një veprimi; qëllimin a sendin përse shërben a duhet diçka; frymorin ose sendin, në dobi a në dëm të të cilit bëhet diçka; objektin mbi të cilin shtrihet një veprim a një gjendje. Lufta për çlirim. Puna (përpjekjet) për ndërtimin e socializmit. U hodhën në sulm për hapjen e tokave të reja. Ardhshi për gaz! Ju ardhshim për të mirë! Erdhën për urim. Shkoi për ujë (për dru). Ishin gati për mbrojtje. E bënin për hakmarrje. Ëndërron (punon) për të ardhmen. Punojnë për llogari të vitit të ardhshëm. Misër për farë. Stallë për kuajt. Lesh për triko (për dyshekë). Bar për kollë. Orendi për shkollë. Drekë për miqtë. Mësoi për bujqësi. I shpunë dhentë për kullotë. Nuk mësojnë për notë. Nuk e bëri për para (për lavdi). Rritin bagëti për mish (për qumësht). Dashuria për prindërit. Meraku (kujdesi) për punë të mirë. Prirja (dëshira, talenti) për muzikë. Mendon për fëmijët. Kujdesej për të sëmurin. Nuk pyesnin për vështirësitë. Vriste mendjen për mësimet. Kanë një kuptim të drejtë për punën (për disiplinën). Ishte fjala për tejkalimin e planit. Votuan të gjithë për Frontin Demokratik. Përgjigjet për nxënësit (për provën socialiste, për pastërtinë). Përfundoi (ndeshja) një me zero për skuadrën vendase.
- Temën e një shkrimi a të një ligjërate, çështjen për të cilën bëhet fjalë në një ligjëratë, në një artikull ose studim; rreth, mbi. Foli për jetën dhe veprën e Migjenit (për gjendjen ndërkombëtare, për planin pesëvjeçar). Ka shkruar disa vepra për Rilindjen Kombëtare. Janë botuar disa artikuj për pastërtinë e gjuhës shqipe (për ngulitjen e normës letrare, për lidhjen e ngushtë të shkollës me jetën).
- Njeriun që është në marrëdhënie të caktuara me dikë; cilësinë në të cilën vepron dikush, pozitën a shkallën e dikujt (me kuptimin «si»). E mori për grua (për burrë). E zgjodhën për kryetar. Nuk e donin për drejtor (për përgjegjës).
- Shkakun e diçkaje, atë që sjell a shkakton diçka (edhe në shprehje lidhëzore). Zemërohet për hiçgjë. U gëzua për ardhjen e shokut. U lirua për mungesë provash. Nuk ishte për fajin tonë. E shkarkuan (e pushuan) për pakujdesi në detyrë. Nuk erdhi për arsye se ishte i zënë.
- Kufizimin e një tipari a të një veprimi (me kuptimin «nga», «përsa i takon»). I dalluar për guxim (për trimëri). I dyti për madhësi (për lartësi). I dekoruar për merita. I zoti për shpatë dhe për fjalë. Për shkathtësi s'ia kalon njeri. Ishte shumë i aftë për punë. Për mendimin tim... Sa për mua, bëni si të doni. Për të punuar punon. Për mua, shko. Për veten time nuk përzihem në atë punë.
- Mënyrën si bëhet a si paraqitet diçka; shkallën cilësinë e përfundimit të një veprimi. Punë për merak. Goditje për vdekje. E quanin ashtu për shaka. E njihte për mrekulli. Ndikonte për të mirë (për të keq). Mbaroi për dreq. E quaj (e kam) për nder. E kanë për gjë të madhe. S'e kanë për gjë (për turp).
- (edhe me një emër në r. rrjedhore). Sendin me të cilin ndesh ose tek i cili kapet e mbahet dikush a diçka gjatë një veprimi ose lëvizjeje, me kuptimin «pas, te»; sendin që shërben si mbështetje; njeriun a sendin, me të cilin afrohet a puqet dikush gjatë një veprimi a gjendjeje. Shkrepi për gur. U përplas për mur. U ndesh për tryezë. Mbështetej për mur (për muri). E kapi (e zuri) për flokësh (për dore, për krahu, për mënge, për veshi). E mbërtheu për gryke (për fyti). E kapi për freri. Shkonin (shëtitnit) krah për krah. I kapën dorë për dore. U kap për dere (për parmaku).
- Diçka, për të cilën ndihet nevojë a tregohet dëshirë. I etshëm për dituri (për punë). Ishte i këputur për gjumë.
- Dikë a diçka që nuk përputhet me atë që duhej të ishte a me atë që pritej të ishte. Shtëpi tepër e ngushtë për gjashtë veta. Stallë e vogël për kaq lopë. Tepër i gjatë (i zhvilluar) për moshën që ka. Bën shumë ftohtë për këtë stinë.
- Njeriun, organin shtetëror etj., në vend të të cilit a në emër të të cilit vepron dikush, atë që zëvendësohet a përfaqësohet në një punë ose në një veprim nga një tjetër (me kuptimin «në vend të...»). Nënshkroi për kryetarin (për komitetin ekzekutiv). Punon për shokun. Shkonin në ushtri për të tjerët. Punon sa për tre.
- Frymorin a sendin, që merret gabimisht në vend të një tjetri, me kuptimin «si, në vend të». E mori bajukën për rosë (bakrin për flori). Nuk e ha sapunin për djathë.
- Secilin nga pjesëtarët e një grupi, që merr diçka a të cilit i takon diçka në sasi të barabartë. Të ardhurat për frymë. Nga dyqind lekë për njeri (për kokë).
- Sendin, me të cilin këmbehet a zëvendësohet diçka; vlerën a çmimin e diçkaje. I dha misër për grurë. Të jap dy për një. E shiti (e bleu) për dyqind lekë.
- Njeriun a sendin, për të cilin betohet dikush. Për besë! Për nder! Për atë bukë! Për këtë zjarr! Për këtë flamur! Për kokën e djalit (e babait)!
- Kohën sa zgjat diçka, kur përsëritet, kohën që duhet për të bërë një punë etj. (e shoqëruar zakonisht edhe me një numëror a me një fjalë tjetër që tregon sasi); kohën, pas së cilës do të bëhet diçka (me kuptimin «pas»). Erdhi për disa ditë. E kryen për një javë (për një muaj, për një vit). U nis për një kohë të gjatë. Qëndruan (luftuan) për vite (për shekuj) me radhë. U paraqit për herën e dytë. E ka për të tretën herë. Ndenji për pak kohë. Shkoi në fshat për tre vjet. Për dy ditë do të kthehet. Për dy orë më ke aty.
- (edhe me një ndajfolje). Kohën, për të cilën ruhet diçka, kohën e caktuar për diçka; një kohë të dhënë. E ruaj për dimër (për verë). E kemi për mot (për vitin e ardhshëm). E lëmë për nesër! E shtynë për më vonë. Kaq sa për sot.
- Vendin, drejt të cilit shkon ose lëviz dikush a diçka (nganjëherë e shoqëruar edhe me parafjalën në); vendin, nëpër të cilin lëviz dikush a diçka; vendin a drejtimin. Rruga për në kombinat. U nisën për Durrës (për Vlorë, për Shkodër). U drejtuan për në ministri. I mundën për tokë e për det.
- (me rasën rrjedhore). Vendin nga del dikush a diçka. Doli për dere (për dritareje). Nxirrte flakë për goje.
- Përdoret për të treguar kohë, vend, mënyrë etj. në togje që formohen nga përsëritja e një fjale ose nga dy fjalë të afërta. Ditë për ditë çdo ditë. Natë për natë për natë. Javë për javë çdo javë. Muaj për muaj çdo muaj. Vit për vit çdo vit. Sot për sot. Derë për derë në çdo derë. Shtëpi për shtëpi në çdo shtëpi. Rrënjë për rrënjë për çdo rrënjë. Dorë për dorë tani për tani, hëpërhë. Tani për tani. Dhëmb për dhëmb. Flakë për flakë. Kokë për kokë. Ditën për diell. E përktheu fjalë për fjalë. E shëtitën pëllëmbë për pëllëmbë. Ndenjën gju për gju (sy për sy). E zgjodhën kokërr për kokërr (copë për copë).
- Përdoret zakonisht si fjalëz përforcuese me emra asnjanës në rasën rrjedhore, në shprehje ndajfoljore me kuptime të ndryshme. Vjen (për) së shpejti. E pa (për) së largu... E vëzhgonte (për) së afërmi. E mati për së gjalli (për së gjeri). E lexoi (për) së dyti. E pa (për) së pari. E ruajti (për) së gjalli. E ktheu (për) së mbari.
- Përdoret me një numëror themelor për të treguar veprime aritmetike, mënyrë renditjeje etj. E shumëzoi për katër. E pjesëtoi për tre. U radhitën (u vunë në radhë) për dy (për katër).
- si ndajf. Në anën e dikujt a të diçkaje, në të mirë të dikujt, pro; kund. kundër. Votuan për 98% dhe kundër 2%.
PËR II. pj.
- Përdoret para një emri a mbiemri në rasën emërore a kallëzore për të shprehur një vlerësim (në kuptimin «si»). Mbahej për i ditur (për trim). E njihte për njeri të mirë. E mbanin për burrë të mençur.
- Përdoret për të ndërtuar paskajoren e foljeve. Shkuan për të punuar. Ishin të vendosur për të luftuar. Kemi të gjitha kushtet për t'u mbrojtur.