FJALË

Fjalor Shqip

SHUAJ kal.

  1. Bëj që të mos digjet a të mos ndriçojë më diçka, fik zjarrin a dritën; kund. ndez. Shuaj zjarrin (flakën). Shuaj dritën. Shuaj llambën (kandilin, qiriun, shkrepësen). Shuaj cigaren. E shuaj me ujë (me rërë).
  2. Ndal a ndërpres punën e një aparati ose të një motori që punon me djegie të brendshme a me rrymë elektrike, fik; kund. ndez. Shuaj radion (televizorin). Shuaj motorin.
  3. fig. Nuk e lë të përhapet a të zhvillohet, e fashit; e shtyp, e mbyt, i jap fund. Shuaj një sherr (një grindje). Shuan kritikën. Përpiqen të shuajnë luftërat çlirimtare (kryengritjet, flakët e revolucionit). E shuan me zjarr e me hekur.
  4. fig. E dobësoj a e zhduk diçka plotësisht, e heq fare. Ia shoi shpresën (frymëzimin). Përpiqen të shuajnë frymën revolucionare (vullnetin për liri).
  5. fig. Zhduk dalëngadalë e shkallë-shkallë dallimet, i zbut këto derisa i fshij krejt; rrafshoj, sheshoj. Shuaj kontradiktat midis fshatit e qytetit. Shuaj dallimet (ndryshimet).
  6. fig. E ul dhe e dobësoj dalëngadalë derisa të mos ndihet më, e mek, e pushoj. E shoi zërin. E shuan këngën. S'e shuan dot zhurmën.7. edhe fig. Plotësoj një nevojë fiziologjike a një dëshirë derisa të mos e kem më, kënaq plotësisht një ndjenjë. Shuaj etjen (urinë). Shuaj kureshtjen (mallin, dufin).
  7. bised. Asgjësoj krejt; shfaros, zhduk nga faqja e dheut; rrënoj, përfaroj; i harxhoj krejt, i prish të gjitha (për paratë, pasurinë). I shoi ujqit. I shoi pulat dhelpra (flama). I shuam fashistët. I vrau e i shoi. I shoi me top (me mitraloz). Ua shoi farën i asgjësoi, i zhduku krejt, i përfaroi. Ia shuan vatrën (shtëpinë, fisin). I shoi të gjitha paratë. E shoi pasurinë. E shoftë mortja (kolera)! mallk.
  8. bised. E lodh shumë dikë, e rraskapit; e sfilit, e bëj të vuajë shumë; e rrah fort, e shemb, e kërdis. Gratë i shuante barra e druve (bucela). Më shuan këpucët. E shoi me shkop (me dru, me hu, me shkelma). Më shoi dhëmballa.
  9. fig. bised. Bëj diçka me tepri, shemb, kërdis. Më shuan me gënjeshtra.
  10. Prish diçka të shkruar duke e fshirë me gomë ose duke hequr vizë mbi të; e heq dikë nga një listë duke ia shlyer emrin; prish, shlyej; fshij (edhe fig.). Shuaj një fjalë (një rresht). Shuaj emrin e dikujt. E shuaj me gomë. E shuan nga lista. E shuaj nga kujtesa (nga mendja).
  11. I shtie zakonisht ujë diçkaje që ta tret, ta zbut etj. Shuaj rakinë (uzon). Shuaj gjellën me ujë (me verë, me uthull) (kur është duke zier në zjarr). Shuaj gëlqeren e shtie gëlqeren e pashuar në ujë, që të bëhet e përshtatshme për t'u përdorur.
  12. jokal. bised. Vdes; mbaroj (edhe fig.). Shoi ndaj të gdhirë. Shoi së qari fëmija.
  13. As ndez, as shuan shih te NDEZ. E shoi (e fshiu, e shleu, e hoqi) nga defteri dikë a diçka shih te DEFTER,~I. Të shuan derën (binanë, pishën) të bën dëm të madh, të shkatërron a të rrënon krejt, të fik, të merr në qafë; të zhduk fare, të vret. Ia shoi (ia humbi, ia treti) farën dikujt a diçkaje shih te FAR/Ë,~A. Shuaj (ftoh, ul, shtroj, zbut) gjakrat shih te GJAK,~U. Ia shoi (ia mbylli) oxhakun shih te MBYLL. E shoi zjarrin e mbylli me qëllim një çështje të acaruar, e qetësoi qëllimisht gjendjen. Është ndiz e shuaj merret me punë të kota, s'e ke për gjë. E shoi (e zhduku, e fshiu) nga faqja e dheut shih te FAQ/E,~JA.