VOGËL mb.
- 1. Që ka gjatësi, gjerësi a lartësi ose peshë më të paktë se mesatarja a e zakonshmja ose më të paktë se diçka a dikush tjetër; që ka përmasa jo të mëdha; me shtat jo të zhvilluar, i paktë nga trupi, i shkurtër; që zë pak vend; që nxë pak ose nuk nxë aq sa duhet a atë që duhet; i ngushtë a i cekët; që ka pak radhë a pak fjalë, i shkurtër (për një shkrim); kund. i madh. Arë (fushë, luginë) e vogël. Vresht i vogël. Liqen (pellg i vogël). Lumë (përrua) i vogël. Derë (dritare) e vogël. Vend (shtet) i vogël. Fshat (qytet) i vogël. Shtëpi (dhomë) e vogël. Me trup (me shtat) të vogël. Me sy (me veshë) të vegjël. Gishti i vogël. Truri i vogël. anat. Këpucë të vogla. Gjethe të vogla. Artikull (lajm) i vogël. Shkronjat (germat) e mëdha dhe shkronjat (germat) e vogla. Oka e vogël. vjet. okë prej rreth 1250 gramësh në krahasim me okën e madhe prej 1408 gramësh, çeki.
- 2. Që është i paktë në sasi; që përbëhet nga një numër jo i madh njerëzish, kafshësh a sendesh, që është me pakicë; kund. i madh. Sasi e vogël. Shumë e vogël të hollash. Një trashëgim i vogël. Familje e vogël. Çetë e vogël. Popullsi e vogël. Tufë e vogël. Grup i vogël. Numër i vogël. Shumëfishi më i vogël i përbashkët. mat.
- 3. Që bëhet për një kohë të shkurtër, që zgjat pak kohë, i shkurtër; kund. i gjatë; i madh. Ndërprerje e vogël. Pushimi i vogël. Ra një shi i vogël. Është e vogël dita në dimër.
- 4. Në moshë të njomë; i mitur, i parritur; më i ri se një tjetër ndër të tjerët; kund. i madh. Fëmijë (djalë) i vogël. Çupë e vogël. Motra e vogël. Vëllai i vogël. Moshë e vogël. Është ende i vogël.
- 5. bised. Që ka pozitë shtetërore a shoqërore jo të lartë; që ka aftësi a mundësi të pakta në krahasim me një njeri të shquar e të fuqishëm në një fushë veprimtarie; që nuk ka shumë vlerë a rëndësi; që i takon popullsisë së varfër e të shtypur, që i përket shtresës së ulët, i thjeshtë (në vendet ku ka shfrytëzues e të shfrytëzuar). Nëpunës i vogël. Shkrimtar i vogël. Sillej si ndonjë mbret i vogël. Njerëzit e vegjël në vendet kapitaliste merren nëpër këmbë.
- 6. Që zotëron një pronë jo të madhe, që nuk ka shumë kapital; që ka pak mjete e mundësi materiale; që nxjerr a që jep prodhim të paktë; kund. i madh. Borgjezia e vogël. Pronarët (zejtarët, prodhuesit) e vegjël. Ndërmarrje (punishte e vogël). Prodhimi i vogël zejtar.
- 7. bised. Që ka pak pasoja, që ngre peshë pak, që s'ka ndonjë rëndësi thelbësore a të madhe, jo i rëndësishëm, i dorës së dytë; kund. i madh. Gabim (faj) i vogël. Çështje (punë, gjë) e vogël. Hollësira të vogla. Pati një shqetësim të vogël.
- 8. I imët, i hollësishëm, që bëhet duke biseduar me njerëzit një nga një. Organizim i vogël i punës. Agjitacioni i vogël.
- 9. keq. Që lidhet vetëm me veten a me interesin e vet, i ngushtë; që nuk është zemërgjerë; që nuk është fisnik nga shpirti, shpirtvogël. Me qëllime (me interesa) të vogla. Me shpirt të vogël. Njeri i vogël.
- 10. zool. Përdoret si pjesë e dytë e disa emërtimeve të pathjeshta, që tregojnë zakonisht një lloj insekti dëmtues. Barishtori i vogël. Grerëza e vogël. Syri i vogël. Biruesi i vogël. Brumbulli i vogël i duhanit. Tenja e vogël e rrushit.
- Lekë (para) të vogla lekë, monedha a kartëmonedha me vlerë të vogël, lekë të shkoqur. I madh e i vogël shih te MADH (i), ~E (e). I vogël për prehër, i madh për zemër fj.u. shih te PREH/ËR,~RI. Atje ku bëhet dasmë e madhe, merr lugë të vogël! fj.u. shih te LUG/Ë,~A. Ku të tregojnë copën e madhe, merr lugën e vogël! fj.u. shih te LUG/Ë,~A. Arusha e Vogël astr. shih tek ARUSH/Ë,~A. Çika e vogël zool. shih te ÇIK/Ë,~A. Dera e vogël euf. shih te DER/Ë,~A. Qerrja e Vogël astr. Arusha e Vogël. Ujët e vogël (e hollë) euf. shih tek UJ/Ë,~T 2.
VOGËL m.
- 1. Fëmijë; i mitur. Rroba (këpucë, lodra) për të vegjlit. Shfaqje për të vegjlit. Merret (luan, shëtit) me të vegjlit. Përkëdhelet (sillet) si i vogël. Mos bëj si i vogël!
- 2. Pjella e kafshës e parritur; këlysh, zog etj. I vogli i arushës. I vogli i rosës.