FJALË

Fjalor Shqip

NËNË f.

  1. Gruaja kundrejt fëmijëve të vet; grua që ka lindur fëmijë, mëmë. Nënë e dashur (e dhembshur, e kujdesshme). Nënë e lumtur. Nënë dëshmori. Nënë me shumë fëmijë. Zemër (dhembshuri) nëne. Qumështi i nënës. Dera (shtëpia) e nënës. Gjuha e nënës- gjuha amtare. U bë nënë- lindi fëmijë. Të pastë nëna! ur. Fëmija pa nënë, si nata pa hënë fj. u.
  2. Femra e një kafshe, që ka pjellë këlysh. Largoi (hoqi) qengjin nga nëna.
  3. bised. Përdoret për t'iu drejtuar me dashuri e me nderim vjehrrës a një gruaje të moshuar.
  4. fig. Burimi a shkaku i diçkaje. Toka nënë. Nëna e gjithë të zezave (të këqijave). Përsëritja është nëna e të mësuarit. libr. fj. u.
  5. fig. Diçka shumë e dashur, e afërme dhe e shtrenjtë. Nëna jonë.

Shprehje Frazeologjike

  1. S’e bën nëna
    Është shumë i mirë.
  2. Ca të nënës (të babait), ca të njerkës (të njerkut)
    Shih te baba~i.
  3. Si (siç) e ka lindur nëna shih te lind
  4. I ka vdekur nëna diçkaje thjeshtligj.
    a) ka ngelur keq diçka; është prishur, nuk ecën, nuk punon;
    b) është punë e mbaruar, do të bëhet patjetër.
  5. Më është bërë (si) burri i nënës
    Më ka mërzitur tepër, mezi e duroj, s'e shoh dot me sy
  6. Iu bë (iu gjend) nënë e baba dikujt
    I qëndroi afër dikujt, u kujdes shumë për të, si prind.
  7. I doli qumështi i nënës dikujt shih te qumësht~i
  8. S'ka bir (zog) nëne thjeshtligj. shih te bir~i
  9. Të kërkon babën e nënën shih te babë~a.
  10. Është rritur në prehër të nënës edhe mospërf. shih te prehër~ri
  11. Tregoi edhe qumështin e nënës shih te qumësht~i
  12. E ka thithur bashkë me qumështin e nënës shih te qumësht~i
  13. Dridhej foshnja (fëmija, barra) në barkun e nënës shih te dridhem
  14. Më ka ardhur qumështi i nënës në majë të hundës shih te hundë~a
  15. Po nuk qau fëmija, nuk i jep nëna (e ëma) sisë (gji) të pijë fj. u. shih te qaj
  16. Nënë heroinë shih te heroinë~a

Sinonime

  1. mëmë
  2. ane